Foto: NIRAS
De eiwittransitie is in volle gang. Plantaardige eiwitten en eiwitten uit bijvoorbeeld precisiefermentatie zijn niet nieuw, maar de grootschalige toepassing van alternatieve ingrediënten is de afgelopen 10 tot 15 jaar zó sterk gegroeid dat de voedingsmiddelenindustrie er niet meer omheen kan. Toch is het pas de afgelopen vijf jaar dat we echt grote investeringen en opschalingen van processen tot werkelijkheid zijn geworden. In deze periode is er veel geleerd, maar het kan nog altijd beter.
NIRAS, internationaal advies- en engineeringsbureau, publiceerde een rapport over alternatieve eiwitproductie en de stappen naar gedegen capaciteit die aan de groeiende vraag en kansen voldoen.
Erken het belang van productie
Innovatie vindt niet uitsluitend plaats in onderzoekslaboratoria of denktanks, maar wordt juist ook gerealiseerd op de productievloer. Elk idee, concept of plan moet rekening houden met marktbehoeften en het commerciële potentieel van het product en daar ligt toch vaak pas een kans bij een bepaalde productiecapaciteit. Dus zowel het concept als het productieproces, en de locatie, dienen efficiënt en adequaat te zijn ingericht om succesvol te zijn.
Ontwerp procesgericht, niet alleen productgericht
Denk verder dan het eindproduct. Begin met een solide conceptueel procesontwerp dat de volledige productiestroom in kaart brengt, van grondstofontvangst tot verpakking en misschien zelfs al reststromen. Dit overzicht kan later fungeren als basis voor de business case of een andere vorm van haalbaarheidsstudie wanneer men gaat opschalen.
Wanneer hygiëne en reinigbaarheid aan de voorkant worden meegenomen is er minder kans op risico’s in latere fases van projecten of bij het opschalen
Zorg voor schaalbaarheid en hygiëne
Binnen pilot- of fabrieksontwerpen dienen voedselveiligheid en kwaliteit met flexibiliteit te worden gecombineerd. Denk aan toekomstbestendige technologie, processen, apparatuur, installaties, en zelfs automatisering, die kunnen schakelen met groei of nieuwe technologieën en daarbij ook nog eens hygiënisch zijn ingericht. Wanneer hygiëne en reinigbaarheid aan de voorkant worden meegenomen is er minder kans op risico’s in latere fases van projecten of bij het opschalen.
Integreer duurzaamheid vanaf dag één
Optimaliseer een procesontwerp, groot- of kleinschalig, op energie- en waterverbruik. Dit is niet alleen goed voor het milieu of zorgt ervoor dat er wordt voldaan aan wet- en regelgeving, maar versterkt ook de concurrentiepositie op de lange termijn.
Werk multidisciplinair samen
Schakel procesingenieurs, -technologen, architecten, duurzaamheidsspecialisten en operationele teams in tijdens de vroege ontwerpfase. Duidelijke communicatie en onderlinge samenwerking kan installaties efficiënter en effectiever maken. Ook kunnen afnemers en leveranciers gedurende verschillende fases bijdragen aan het eindresultaat. Zeker niet vergeten mee te nemen dus.
Anticipeer op veranderende consumenteneisen
Transparantie, traceerbaarheid en een lage ecologische voetafdruk zijn geen marketingtrucs meer, maar worden juist fundamentele eisen. Verwerk ze in de operationele keuzes en zorg ook hier weer voor toekomstbestendigheid.
Denk voorbij de hype
De groeiende populariteit van plantaardige of gefermenteerde producten is op zichzelf geen indicatie voor succes. De kern ligt in de praktische realisatie: het consequent produceren op grote schaal, zonder in te leveren op kwaliteit. Zodra huidige investeringen naar verwachting rendement opleveren, zal dit de doorvoering van nieuwe innovaties en mogelijkheden versnellen.