Skip to content

De 3R-eiwitstrategie van Duitsland: reduce, remix en replace

Voor Nederlandse bedrijven liggen hier concrete kansen.

Foto: Chris Polkamp

Foto: Chris Polkamp

De Duitse Wetenschappelijke Adviesraad voor Landbouw (WBAE) presenteerde deze zomer een rapport dat de eiwittransitie in Duitsland in een stroomversnelling kan brengen.

In ‘Mehr Auswahl am gemeinsamen Tisch’ (juli 2025) pleit de raad voor actieve stimulering van alternatieve eiwitten – plantaardig, biotechnologisch en hybride – als realistisch pad naar duurzamer, gezonder en diervriendelijker eten.

De centrale boodschap: geef consumenten écht keuzevrijheid door alternatieven serieus in het beleid te verankeren – via innovatiebevordering, eerlijke concurrentievoorwaarden (zoals btw-gelijke behandeling) en transparante productinformatie. De voorgestelde 3-R-strategie – Reduce (minder vlees), Remix (hybride producten) en Replace (volledige vervanging) – biedt ruimte voor een brede, inclusieve aanpak zonder ideologische polarisatie.

Meesterslager waardeert rapport

Opvallend: de Duitse landbouwminister Alois Rainer (CSU), zelf meester-slager uit Beieren, waardeert het rapport publiekelijk. In zijn reactie benadrukt hij wél dat alternatieve eiwitten niet tegenover traditionele producten geplaatst moeten worden, maar aanvullend kunnen zijn. Hij verwijst naar bestaande coalitieafspraken over stimulering van de teelt van eiwitgewassen en steun voor een Europese proteïnestrategie. Kortom: hij kiest voor een ‘zowel-als’-benadering, alternatieven én traditionele producten naast elkaar.

Juist hier kan Nederland – met sterke posities in foodtech, private label, precisiefermentatie en logistiek – het verschil maken

Voor Nederlandse bedrijven liggen hier concrete kansen. Duitsland is de grootste voedingsmarkt van Europa, met miljoenen flexitariërs en een retail die zoekt naar schaalbare, smakelijke, en betaalbare alternatieven. Het rapport wijst nadrukkelijk op de rol van supermarkten, out-of-homekanalen zoals school- en bedrijfsrestaurants, én de noodzaak van productinnovatie. Juist hier kan Nederland – met sterke posities in foodtech, private label, precisiefermentatie en logistiek – het verschil maken.

Nederlands vertrouwen

Bovendien heeft de Duitse retail behoefte aan geloofwaardige, consistente toeleveranciers met kennis van kwaliteit, regelgeving en positionering. Denk aan ketenpartners die meedenken over hybridisering van het versschap, co-creatie van nieuwe eiwitrijke maaltijden, of herformulering van zuivelproducten met fermentatieve ingrediënten.

Wie nú investeert in Duitse partnerschappen, kennisdeling en marktentree – via handelsmissies, gezamenlijke pilots of instore-activaties – heeft straks een stevige voorsprong. De urgentie is er, de richting is helder, en de maatschappelijke acceptatie groeit.

Conclusie: Duitsland kiest niet voor minder, maar voor méér keuze aan tafel – met plantaardig als gelijkwaardige optie. Voor Nederland is dit geen rapport om te lezen, maar een uitnodiging om te handelen.

Snel delen

Jochem Wolthuis
Jochem Wolthuis

Auteur van 'Duitsland schept op'