Verschillende soorten gehakt in een winkelschap. Vegetarisch gehakt mag geen gehakt heten, maar hoe het precies zit met hybride gehakt met vlees en bijvoorbeeld erwteneiwit is niet duidelijk. Foto: Herbert Wiggerman
Gehakt mag alleen gehakt heten als het van vlees is gemaakt. De NVWA heeft aanbieders van vleesvervangers laten weten dat ze zich hier aan moeten houden. Het werkt verwarring in de hand. Want wat mag wel en wat niet, en wat zou er ook weer veranderen?
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft producenten van vleesvervangers een waarschuwing gegeven om het gebruik van het woord ‘gehakt’ op de verpakkingen. Dit bevestigt een woordvoerder van de toezichthouder na berichtgeving door EenVandaag.
De producenten van plantaardig gehakt hebben volgens de woordvoerder een wet overtreden waarin staat wanneer een product gehakt mag heten. “Gehakt is een zogeheten gereserveerde benaming. In het Warenwetbesluit vlees, gehakt en vleesproducten staat wanneer je een product gehakt mag noemen. Vegetarische producten voldoen niet aan de voorwaarden en mogen daarom geen gehakt genoemd worden. In de gevallen waarin dat toch gebeurde, hebben we een waarschuwing gegeven.” Hoeveel waarschuwingen zijn gegeven, kan de woordvoerder niet zeggen.
Er is hier en daar verbaasd gereageerd op de actie van de NVWA. De Vegetarische Slager en Vivera hebben zo’n brief ontvangen, meldt merkmanager Merel Blanken bij De Vegetarische Slager via ANP. “We denken dat de wet niet is gemaakt voor plantaardige producten.” Volgens haar moet de wet worden aangepast voor plantaardige producten. Ze zegt dat de etiketten niet worden aangepast vanwege de waarschuwing.
Controle heeft geen hoge prioriteit
Waarom kwam de NVWA met deze actie en waarom nu? De woordvoerder verklaart dat het een uitvloeisel is van een project dat de organisatie afgelopen zomer had. Hierin is gekeken naar toegevoegde additieven en de vermelding van toegevoegde additieven en voedings- en gezondheidsclaims bij vlees- en visvervangers. Daarvoor zijn de etiketten van deze producten beoordeeld. Hoewel het project daar niet over ging, kun je daarbij ook andere overtredingen met betrekking tot etikettering tegenkomen.
“Controleren en handhaven op de benaming van vlees- en visvervangers heeft geen hoge prioriteit voor de NVWA. Daarom hebben we dat de afgelopen jaren ook niet gedaan. Maar nu we tijdens het project wel tegen overtredingen aan zijn gelopen, kunnen we die niet negeren”, aldus de woordvoerder.
Het gaat in deze actie alleen om de term ‘gehakt’. “Termen als ‘worst’, ‘burger’ en ‘schnitzel’ zijn niet gereserveerd. Gebruik van zulke benamingen voor vegetarische varianten is dus mogelijk, mits duidelijk wordt aangegeven dat het een vegetarische of veganistische variant is”, aldus de NVWA.
Lees ook: Gebruik termen vega, vegan en plant based vraagt om duidelijkheid
Status hybride producten onduidelijk
Hoe het zit met hybride producten, is niet duidelijk. “Die maakten geen deel uit van het project. Daar kunnen we daarom niets over zeggen.”
Onlangs heeft het Europees Parlement voor een verbod gestemd op meerdere vleesnamen voor plantaardige producten. Woorden als worst, burger en steak mogen van een meerderheid van het parlement straks alleen nog gebruikt worden voor vleesproducten. Dit verbod is er nog niet, de Europese Commissie en EU-landen moeten nog akkoord gaan.
Intussen wordt duidelijk dat dit nog geen gelopen race is. De Nederlandse minister die hierover gaat, Femke Wiersma van LVVN, is voorstander van zo’n verbod. Haar Duitse collega Alois Rainer is tegenstander. Hij vreest hoge kosten en bureaucratie. In Duitsland is ook weerstand tegen het voorstel bij de industrie en bij consumentenorganisaties.
