Onderzoek: milieudruk omlaag met EAT-Lancet-menu

Eten volgens het EAT-Lancet-menu, minder voedselverspilling en minder wateronttrekking brengt de milieudruk in 2050 terug naar wat het was in 2015. Dat concluderen onderzoekers woensdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

De wetenschapers onderzochten het effect van het beperken van de mondiale opwarming tot 1,5 graden door de uitstoot van broeikasgassen sterk te verminderen. Het team heeft vijf maatregelen bekeken, waaronder het effect wanneer het grootste deel van de wereldbevolking overstapt naar een gezond dieet, met name het EAT-Lancet-menu. Hierin staat voornamelijk plantaardig voedsel centraal. Mensen eten in dit menu ongeveer drie keer per week vlees, twee keer vis en is gericht op verse voedingsmiddelen.

“We wilden weten welke maatregelen we nodig hadden om de trend te keren,” zegt de Nederlandse klimaatwetenschapper en hoofdauteur Detlef van Vuuren, die voor het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en de Universiteit Utrecht werkt. “Momenteel eten we zoveel vlees in het Westen, iets wat niet gezond is en een zware belasting legt op het milieu”, legt Van Vuuren uit. “Als iedereen teruggaat naar een gezond dieet kun je zien dat dit ook een enorm positief effect op de wereld heeft.”

Ingrijpende maatregelen

Verder is het onder meer belangrijk om voedselverspilling tegen te gaan en wateronttrekking te verminderen, schrijven de onderzoekers. Daarvoor moeten landen wel snel ingrijpen en maatregelen treffen tegen CO2-uitstoot, overconsumptie en overmatig watergebruik. Als de maatregelen van de wetenschappers worden nageleefd, zou dat de milieudruk in 2050 terugbrengen naar het niveau in 2015. Dat is nog niet voldoende. “We gaan nu zo ernstig over de grenzen heen dat het lang duurt voor dit weer in evenwicht is”, zegt Van Vuuren. Als de onderzoekers verder kijken naar de situatie in 2100 waarin de maatregelen nog steeds worden nageleefd, ziet het er al wel een stuk beter uit.

Ambitieus en hoopvol

Het zijn ambitieuze maatregelen en daarom is het model mogelijk te optimistisch, erkent het team zelf ook. Van Vuuren vindt het hoopvol. “We kunnen de curve nog steeds ombuigen.” Al eerder verschenen er onderzoeken naar de ‘planetaire grenzen’. Dit zijn limieten voor hoe ver we de aarde kunnen belasten zonder de stabiliteit van het klimaat en ecosystemen te verstoren. Wetenschappers schatten dat zes van de negen grenzen al zijn overschreden.