Sojabonenteelt bijna verdwenen door oogstrisico

Het grillige Nederlandse klimaat zit de ooit zo veelbelovende teelt, vanwege de verwachte trend richting meer plantaardig voedsel, ernstig in de weg. “Wij hebben dit jaar nog maar eenderde van het areaal van vorig jaar”, schetst Aart den Bakker, manager afzet bij Agrifirm. “Door de natte herfst van 2019 waren de oogstomstandigheden te moeilijk om een goede kwaliteit af te kunnen leveren.”

Natte herfst tastte kwaliteit sojabonen aan

De opbrengst was vorig seizoen best in orde, zegt Den Bakker; die lag op het meerjarig gemiddelde van zo’n 2,8 ton per hectare. De kwaliteit en vooral de gezondheid van het product was door de natte herfst aangetast. “Daarop haakten telers af. Voor ons is het ook reden om een pas op de plaats te maken met het stimuleren van de teelt. Het telersbelang staat immers voorop; zij moeten een goed saldo kunnen maken.”

Green Deal Soja

In het najaar van 2016 werd de Green Deal Soja gepresenteerd; 10.000 hectare zou er komen in Nederland, met de voedingsmiddelenindustrie als afzetkanaal. Dit werd ondersteund door coöperatie Agrifirm, samen met overheden en de noordelijke provincies. “Die 10.000 hectare was heel ambitieus. Ook al waren er goede jaren, het is nog niet gelukt om de teelt in zijn geheel te laten slagen. Het is een lastig verhaal”, zegt Den Bakker.

Ko Francke, adjunct-directeur CZAV, ziet geen heil in de sojabonenteelt. “Veel te kwetsbaar voor Nederlandse omstandigheden. De oogst valt laat en de risico’s worden onvoldoende afgedekt.” Hij voorziet een verdere areaalkrimp. Op de CZAV-website wordt de sojaboon echter nog als kansrijk gewas gepresenteerd.

Oogstmoment grootste uitdaging

De grootste uitdaging is het oogstmoment. Dat valt bij sojabonen in de vroege herfst, waarmee het oogstrisico toeneemt. Den Bakker: “We hebben vroege rassen nodig voor we kunnen opschalen met de teelt. De mogelijkheden in de keten, ook met Alpro als afnemer voor humane consumptie, blijven bestaan. We doen ook nog steeds proeven en rasontwikkeling gaat door. Dus we zien een stip aan de horizon, maar het is een langdurig traject.” De sojapool van Agrifirm blijft bestaan.

Lees ook het commentaar: Sojateelt niet rijp voor praktijk